SAOPSTENJE ZA JAVNOST SVETOG ARHIJEREJSKOG SINODA
O ANTISEMITSKIM IZJAVAMA I POSTUPCIMA

Srpska Pravoslavna Crkva je kroz vekove ucila svoju pastvu - a to je do novijeg doba ustvari bio vasceli srpski narod, pa i drugi narodi koji su se povremeno nalazili u njenoj kanonskoj jurisdikciji - ljubavi prema bliznjem, zasnovanoj na ljubavi prema Bogu, a narocito sastradalnoj ljubavi prema bliznjem u nevolji, prema svakom ko pati, trpi nepravdu, biva progonjen... Ona to, verna svom bicu i poslanju, cini i u nase dane. Otuda se mirne duse moze kazati, i dokazati, da je - blagodareci, uveliko, bas blagotvornom duhovnom uticaju Pravoslavlja kao vere i kao zivotne prakse - srpski narod jedan od onih evropskih i hriscanskih naroda, nazalost malobrojnih, u kojima niti su postojala niti postoje antijevrejska osecanja i raspolozenja, akomoli nehriscanski progoni i neljudski pogromi Jevreja, sto i jeste tesko izbrisiva mrlja u istoriji i na savesti pojedinih naroda. Naprotiv, nas narod je umeo da kroz sopstvena stradanja i zrtve oseti i tugu i bol kako svojih zemljaka i sugradjana jevrejske veroispovesti i narodnosti tako i jevrejskog naroda u celini i da tugu i bol sa njim podeli, a gde god je to bilo moguce - i da je otkloni ili barem ublazi. I obrnuto: solidarnost sa patnjama i nepravdama kroz koje je istorijski prolazio jevrejski narod, sa vrhuncem u uzasnom sestomilionskom holokaustu iz vremena drugog svetskog rata, podsticala je i nadahnjivala srpski narod da, noseci krst sopstvene istorije, one starije i ove novije i najnovije, oseti i dozivi nepobedivu silu ljubavi Bozje u sopstvenoj raslabljenosti i veru u trijumf bozanskog dobra nad satanskim zlom, kao i postovanje, prijateljstvo i ljubav prema ovom narodu kojem gonjenja i patnje nisu unistile nego ojacale duh i volju, ciji pripadnici su nam, i pored razlika u veri, duhovno bliski, ,,ciji su i oci i od kojih je Hristos po telu”, kako pise apostol Pavle (Rimlj. 9,5).

Sve ovde receno ne znaci, naravno, da u srpskom narodu nije bilo ili da ni danas nema antisemitski, tacnije antijevrejski, nastrojenih pojedinaca i grupa, koje ponekad ne prezaju ni od grubih antisemitskih ekscesa i upotrebe ,,govora mrznje”. Taj ,,govor mrznje” povrsni ljudi, ili pak zlonamerni krugovi, olako pripisuju uticajima Pravoslavlja i Svetosavlja i hitaju da upravo Crkvu koja duhovno vodi i prosvecuje srpski narod optuze kao navodnog konacnog krivca za antisemitizam pojedinaca ili grupa. Takvo podmetanje olaksano im je cinjenicom da se autori antijevrejskih tekstova i akteri antisemitskih pojava cesto mimikrijski kamufliraju u ,,branioce ugrozenih hriscanskih vrednosti”, ,,spasioce Pravoslavlja”, ,,borce protiv svetske jevrejske zavere” i slicno, a svojim izdanjima i delatnostima daju zvucne nazive hriscanskog ili direktno pravoslavnog obelezja, pa time zbunjuju nedovoljno upucene.

Sveti Arhijerejski Sinod Srpske Pravoslavne Crkve odgovorno izjavljuje, pred Bogom i pred javnoscu, da, uprkos pomenutoj mimikriji i manipulisanju crkvenim, konkretno pravoslavnim, terminima i simvolima, antisemitski nastrojeni pojedinci ili grupe ni na koji nacin ne izrazavaju ni Srpsku Pravoslavnu Crkvu ni Pravoslavlje uopste nego izrazavaju samo sebe i nikog vise. Srpska Pravoslavna Crkva ili pak Pravoslavna Crkva u svetu niti moze niti hoce da snosi bilo kakvu odgovornost za bilo cije antisemitske iskaze i postupke; ona ih, naprotiv, odlucno odbacuje i osudjuje. To vazi i za ucesce protojereja dr Zarka Gavrilovica, paroha beogradskog u penziji, u izvesnim antijevrejskim manifestacijama, a osobito za njegove nedavne izjave o incestualnom ponasanju kao normalnom u jevrejskim sredinama, a pritom, po njemu, odobrenom od strane jevrejskih verskih autoriteta, sto su ti autoriteti odmah s pravom demantovali kao klevetu i besmislicu. Spomenute izjave su izjave jednog svestenika u penziji, date bez blagoslova i bez znanja njegovog nadleznog episkopa, - to je u ovom slucaju Njegova Svetost Patrijarh srpski gospodin Pavle, - a ne izjave ili stavovi Srpske Pravoslavne Crkve. Njima protojerej Zarko Gavrilovic govori o sebi, a ne o Srpskoj Pravoslavnoj Crkvi. Nju on inace rado ,,brani” od nje same, javno napadajuci njenog Poglavara, koji je inace njegov nadlezni arhijerej, i pisuci nadobudna ,,otvorena pisma” njenom Sinodu po raznim pitanjima, po pravilu nerealnim ili direktno izmisljenim, poput toboznjeg usvajanja novog kalendara i slicnih besmislica. Sveti Arhijerejski Sinod je uveren da ce Njegova Svetost Patrijarh kao Arhiepiskop beogradsko-karlovacki umeti da svoju dobrotu i licnu duhovnu superiornost na pravi nacin uskladi sa svojom arhipastirskom funkcijom autenticnog predstavljanja Crkve pred javnoscu i autenticnog ucenja o poboznosti, bez obzira na to sto se poneki covek, pa i poneki svestenik, pogordio, pa boluje od prepiranja i nisu mu strana prazna nadmudrivanja ljudi izopacenog uma (sr. I Tim. 6, 3-5).