SVEVIDJE

Aprilski broj “Svevidja” lista eparhije Budimljansko – niksicke za veronauku, hriscansku kulturu i zivot Crkve, je tematski. Osnovna i jedina tema ovog broja je Jezik i njegova odbrana od skrnavljenja, preimenovanja i obesmisljavanja.

Temu broja je nametnula surova zivotna stvarnost, odnosno, pokusaji da se srpski jezik u Crnoj Gori preimenuje u crnogorski jezik. Jos su stari narodi govorili da je u imenu dusa, zato u uvodnoj reci glavni i odgovorni urednik Dragisa Madzgalj u uvodnom tekstu citira Isidoru Sekulic koja je pre skoro sest decenija, pisuci o nasem - srpskom jeziku, rekla:Skoro da je sasvim svejedno reci: covek ili jezik, ...jezik u kome nema ni jedne amorfne reci ni jednog laznog zvuka, sve je sliveno, utkano:nigde pukotine kuda bi dram zvuka i sile jezicke zastranile.

Dogodilo se, dakle, da je Isidora prorocki slutila bezumlje na jednom prostoru srpskog jezika, na kome ce se vlastodrsci obuci u ruho dobrotvora i prizvati u pomoc uvek dezurne, samozvane “tumace narodnih teznji” da bi tako ostvarili svoj zli naum.

O narodnom bicu, odnosno jeziku, su govorili umni i pozvani da o tome progovore : Mitropolit Amfilohij i Episkop Joanikije i preko sezdeset pisaca, profesora i ljudi kojima je jasno da “Bez jezika predaka nema ni jezika potomaka. Ima naroda dok ima moci njegovog jezika” reci su knjizevnika Mira Vuksanovica, a Radomir Uljarevic kaze”Sila Boga ne moli nego se cudi zasto se Bog njoj ne pokori i ne prikloni. Nista nije sveto onome kome nije sveto ime jezika kojim govori i Boga kome se na tom jeziku moli.

Na kom ce se jeziku, u kojoj Crkvi i kome Bogu moliti oni koji ne zele cak ni jezik da zovu krstenim imenom.” Episkop Budimljansko – niksicki gospodin Joanikije kaze da ”Kroz produbljivanje podjela na nacionalnom, vjerskom i jezickom planu Crnogorci jacaju svoj poriv za samounistenjem,” a svoj tekst zavrsava gorko-ironicnim recima: ”Crnogorsko ministarstvo “prosvjete” traga za novom tehnologijom kojom bi Njegosa, jednom za svagda, odvojilo od srpstva, a crnogorce od Njegosa. A sta ce “naprijednim”, reformskim, europskim Crnogorcima Njegosev Vijenac i Luca kad imaju lagane brosure Drljevica i Stedimlije?. Iz njih ce crnogorska “mladez” nauciti kako se zbori i t(a)vori crnogorski! Naucice ga milom ili silom.

Prije silom nego milom! Silom, nego sta! Tako je crnogorskije!

Mitropolit Amfilohije istice da je ”problem jezika na prvom mjestu saznajni, duhovni i moralni problem, pa tek onda lingvisticki. To se narocito vidi u slucajevima stvaranja ideolosko - politickog jezika kao sto se to dogadja u poslednje vrijeme kod nas.

Obogotvorenje rase ili klase do koga je doslo narocito u 20. vijeku, duboka kriza sabornog saznanja i poremecaj duha radjaju lazno shvatanje jezika i lazne jezike. Upravo iz jednog takvog poremecaja duha i gubljenja dubljeg samopoznanja radja se u nase dane i pokusaj vjestackog stvaranja tzv. crnogorskog jezika.