Srpske Pravoslavne Crkve 7. oktobar 2003. godine DVESTOGODISNJICA STARE CRKVE U NEGOTINU Ove, 2003. godine, grad Negotin pa i okolina njegova slave jedan zaista veliki jubilej. Stara crkva, kako je zovu Negotinci, zapravo crkva Rodjenja Presvete Bogorodice, slavi ravno dve stotine godina svoga postojanja a grad 170 godina oslobodjenja od Turaka. Negotinci su prvobitno imali Crkvu brvnaru istocno od grada koja se za vreme austro-ugarske okupacije srusila. Zbog izrazenih duhovnih potreba naroda ovoga kraja zalaganjem vidjenijih ljudi, osobito trgovaca, doslo se na ideju da sagrade Crkvu od cvrstog materijala, kamena. Kasnije se okoove crkve formiralo naselje. Gradjena je uoci prvog srpskog ustanka 1803. godine osobitim zalaganjem knezova negotinskih iz cuvene porodice Karapandzic (Petra Stankovica Karapandze, Stanka njegovog oca, Krste Pavlovica docnije bas kneza, Stanka Rankovica i drugih). Vazno je napomenuti da je Stara Crkva jedna od najstarijih u ovom kraju gradjena od tvrdog materijala. Crkva je jednobrodna gradjevina ukopana 5-6 stepenika u zemlju jer Turci nisu dozvoljavali da Pravoslavni hramovi budu upadljivi. Priprata hrama je kasnije dodata a trem je sagradjen na stogodisnjicu hrama, sa severne strane. Ikonostas su radili bugarski zografi 1824. godine, Stojan i njegovi sinovi Stance i Dica. Kompozicije na zidu oltara radio je Pavle Cortanovic a na Arhijerejskom tronu delo je umetnika Vatroslava Bekovica. Stara Crkva je bila sediste timockih Episkopa, a u njenoj priprati pocivaju Episkopi Dositej, Evgenije i Gerasim. Takodje je vazno pomenuti da je cuveni srpski kompozitor i profesor crkvenog pojanja Stevan St. Mokranjac svojevremeno pevao i dirigovao u Staroj Crkvi. Pored Stare Crkve nalaze se grobovi Srba ktitora i priloznika kao i grobovi Hajduk Veljka i brata njegovog Miljka. Crkva je delila sudbinu svoga naroda u vreme turskih ratova i svih nemirnih vremena, te je prilikom opsade Negotina 1813. godine od Turaka sluzila za prihvat i skloniste ranjenika. Za vreme svetskih ratova koristila je kao skladiste hrane ali tim prilikama nije trpela veca ostecenja. Dana 21. septembra 2003. godine, na dan rodjenja Presvete Bogorodice, Svetu Arhijerejsku Liturgiju sluzio je Episkop timocki G. Justin, uz sasluzenje svestenstva i monastva Eparhije timocke. Posle litije i rezanja slavskog kolaca, u porti hrama, priredjen je prigodan kulturno umetnicki program. Nakon svecanog rucka u hotelu Ineks, Episkop Justin urucio je Arhijerejske gramate zasluznim priloznicima i vernicima koji su se trudili oko blagoljepija ovog svetog hrama. |
